Każdy z nas ma miednicę. Każdy ma też mięśnie dna miednicy. Ale czy kiedykolwiek o nich myślisz, świadomie poświęcając im uwagę? Jeśli należysz do znakomitej większości ludzi, możesz nawet nie wiedzieć o ich istnieniu. A szkoda!
Dlaczego mięśnie dna miednicy pozostają jakby… zapomniane? Dlaczego nie włączasz ich do fizjologicznej świadomości własnego ciała? Pierwszy powód: bo ich bezpośrednio nie wyczuwasz, jeśli się o to specjalnie nie postarasz. I drugi: bo kiedy zaczynasz mówić o mięśniach dna miednicy, wkraczasz w strefę intymną – a z tym tematem mało komu jest wygodnie.
Tak, mięśnie dna miednicy można nazwać mięśniami intymnymi – bo leżą w okolicy krocza (już sama ta nazwa jest dziwna i trudna do akceptacji w słowniku codziennego użytku). Jakby tego było mało, charakter ich pracy też jest bardzo intymny, bo spełniają dość charakterystyczne funkcje fizjologiczne.
Ale schowaj wstyd do kieszeni i czytaj dalej. Mięśnie dna miednicy warto poznać i zrozumieć. Zrozumiesz wtedy jeszcze jedno: jak ważne są dla Twojego codziennego funkcjonowania.
Gdzie są położone mięśnie dna miednicy?
Tu nie będzie niespodzianek: znajdują się na dnie obszaru miednicy mniejszej.
Sama miednica jest kostno-wiązadłową formą; strukturą mocną, stabilną, wytrzymałą i spełniającą wiele funkcji. Ta anatomiczna struktura ma od dołu „otwór”.
Mięśnie dna miednicy “zamykają” od dołu przestrzeń jamy miednicznej. Mięśnie te są “umocowane” w wielu miejscach do kości miednicy mniejszej.
Zapewne nie zaskoczy Cię informacja, że miednice mniejsze mężczyzny i kobiety anatomicznie różnią się od siebie. Ale rzuć okiem na poniższy obrazek, zobaczysz te różnice na uproszczonym schemacie.
| Męska miednica mniejsza | Kobieca miednica mniejsza |
| bardziej zwarta, wyższa, kości bardziej masywne, kości biodrowe spiczaste do góry | subtelniejszy kształt, niższa, kości biodrowe szerzej rozstawione i zaokrąglone |
| przestrzeń miednicy do dołu się zawęża, wejście ma kształt trójkąta, | przestrzeń miednicy jest szersza, ma formę cylindra, wejście ma kształt owalny, dolny otwór miednicy jest owalny, większy |
| mniejsza jest odległość miedzy kościami kulszowymi, kość guziczna jest położona bliżej kości kulszowych | większa odległość miedzy kościami kulszowymi, kość guziczna w okresie rozrodczym jeszcze nie zrasta się z kością krzyżową |
| łuk łonowy jest ostry i wydłużony. | łuk łonowy jest dosyć szeroki. |
U kobiety miednica mniejsza spełnia funkcję kanału rodnego. Natura zatem tak to urządziła, że pewne cechy budowy miednicy kobiet sprzyjają bezpiecznemu porodowi. Jednak w rzeczywistości to nie jest takie proste, bo kobiece miednice bywają różnie uformowane. Medycyna mówi raczej o typach budowy miednicy mniejszej i rozróżnia np. typ ginekoidalny, androidalny czy płaski. i u kobiet, które mają miednice typu androidalnego poród siłami natury może być trudny. Panie z takim typem miednicy częściej potrzebują pomocy położnika.
Wracając do samej miednicy: na tym rusztowaniu kostno-wiązadłowym są umiejscowione mięśnie dna miednicy.
Jest to jedyna w Twoim organizmie pozioma płyta mięśniowa, zbudowana z mięśni poprzecznie prążkowanych – czyli takich, którymi możesz świadomie zawiadywać. Ale, aby świadomie poruszać mięśniami, najpierw trzeba sobie je dobrze uzmysłowić, czyli nawiązać z nimi kontakt. Znakomita metoda edukacyjna w tym zakresie to Metoda KRISTON®, ucząca wyczuwania mięśni dna miednicy według algorytmu złożonego z ponad 300 ćwiczeń.
Mała próbka nawiązywania kontaktu – jeśli chcesz lepiej sobie uświadomić istnienie mięśni dna miednicy, zrób to małe ćwiczenie: wyobraź sobie mięśnie dna miednicy jako poziomą płytę mięśniową wielkości dłoni, rozpiętą między punktami orientacyjnymi, którymi są z przodu kość łonowa, z tyłu kość guziczna, a po bokach dwie kości kulszowe.
Struktura mięśni dna miednicy odzwierciedla ich funkcje fizjologiczne w takich procesach jak:
- mikcja
- wypróżnianie
- współżycie seksualne oraz poród.
Mięśnie dna miednicy składają się z trzech warstw mięśniówki, ułożonych jedna na drugiej. Są one specyficznie zróżnicowane, tzn. u każdej płci inne, inaczej zbudowane, inaczej przebiegają niektóre włókna mięśniowe; są też różnice w strukturze tkanek. Można jednak znaleźć i analogie w budowie mięśni:
- warstwa zewnętrzna mięśni okrężnych – obejmuje mięsień opuszkowo-gąbczasty, który cechuje się największymi różnicami płciowymi wśród wszystkich mięśni krocza, mięsień opuszkowo-jamisty oraz zwieracz odbytu.
U kobiet włókna mięśnia opuszkowo-gąbczastego przebiegają pod wargami sromowymi od kości łonowej, blisko łechtaczki, blisko cewki moczowej oraz przedsionka pochwy.
U mężczyzn mięśnie opuszkowo-gąbczasty i opuszkowo-jamisty tworzą mięśnie podstawy penisa.
- przepona moczowo-płciowa – to środkowa warstwa mięśni dna miednicy, która kształtem przypomina trójkąt rozpięty między kością łonową, a dwoma guzami kulszowymi. W tej warstwie włókna mięśniowe przebiegają poprzecznie. Przeponę moczowo-płciową przez specjalny rozwór przebija przewód moczowo-płciowy.
U mężczyzny jest to tylko wąska cewka moczowa.
U kobiety, oprócz cewki moczowej, przez dodatkowy otwór przenika przewód pochwy.
- przepona miednicy, najbardziej wewnętrzna warstwa mięśni dna miednicy – składa się z dwóch mięśni: dźwigacza odbytu o kształcie leja skierowanego w dół, w kierunku odbytu oraz mięśnia guzicznego, który umocowany jest do kości guzicznej (ostatnie, zwykle 4 zrośnięte kręgi – inaczej kość ogonowa).
Rolą przepony miednicy jest stabilizowanie środka ścięgnistego krocza, wspomaganie w podtrzymywaniu narządów leżących wewnątrzotrzewnowo oraz wspomaganie funkcjonowania zwieracza odbytu, a u kobiet również mięśni przewodu pochwy.
Trzy warstwy mięśniówki stanowiące mięśnie dna miednicy „zamykają” od dołu przestrzeń jamy miednicznej.
W jamie miednicy znajdują się:
- pęcherz i odbytnica,
- u kobiet: macica, jajniki, jajowody,
- u mężczyzn prostata, nasieniowody, pęcherzyki nasienne.
Funkcje mięśnie dna miednicy:
- kontrolują pęcherz i odbytnicę
- spełniają ważną rolę w życiu seksualnym człowieka oraz podczas porodu
- utrzymują położone w miednicy narządy na odpowiedniej wysokości anatomicznej
- spełniają funkcje stabilizujące kręgosłupa, sprzyjają utrzymaniu prawidłowej postawy ciała poprzez współpracę z mięśniami synergistami
- działają reflektorycznie, czyli odbijają ciśnienie śródbrzuszne podczas takich czynności jak kaszel, kichniecie.
Specyficzne różnice w funkcjonowaniu mięśni dna miednicy:
| Kobieta – mięśnie dna miednicy | Mężczyzna – mięśnie dna miednicy |
| Szersza miednica mniejsza, o kształcie cylindra, mięśnie dna miednicy zamykają większą przestrzeń | Węższa miednica mniejsza, do dołu zawężona, mięśnie dna miednicy zamykają mniejszy otwór |
| Więcej tkanki łącznej, mięśnie są bardziej elastyczne, rozciągliwe, ale słabsze | Silniejsze mięśnie |
| Mięśnie dna miednicy mają trzy otwory, co stanowi czynnik ryzyka osłabienia mięśni i obniżeń narządów | Mięśnie są bardziej zwarte, dwa otwory |
| Funkcja porodów | Nie ma porodów |
| Cykliczne zmiany hormonalne | Nie ma wahań hormonalnych |
| Ważna funkcja rozluźnienie mięśni podczas współżycia i nawilżenie pochwy | Ważna funkcja kontrakcji mięśni podczas erekcji i wytrysku |
| Menopauza – zmiany hormonalne związane z zakończeniem okresu rozrodczego | Andropauza – stopniowe niewielkie obniżenie funkcji hormonalnych |
Spora dawka wiedzy, prawda? I każda informacja istotna, bo mówiąca coś o zdrowiu i podstawach fizjologii… Mogłoby się wydawać, że mięśnie dna miednicy to coś, czym nie musisz sobie zawracać głowy. Są gdzieś – ale gdzieś głęboko. I generalnie nie widzisz ich i nie czujesz. Dlaczego więc masz o nich myśleć? Może właśnie nie musisz?
Cisi współpracownicy
Otóż, musisz. A przynajmniej: byłoby cudownie, gdyby jednak pozawracać sobie nimi głowę. I to właśnie teraz, kiedy działają na tyle sprawnie, że nawet nie wiesz o ich istnieniu. Bo z mięśniami dna miednicy jest jak z sercem: dopóki bije miarowo i mocno, nie poświęcasz mu czasu. Ale kiedy zaczyna się „potykać” z rytmem lub boleć, zaczynasz się martwić – tylko wtedy już nie będzie tak łatwo postawić je z powrotem „na nogi”.
Mięśnie dna miednicy, dopóki są sprężyste i silne, podtrzymują położone w miednicy mniejszej narządy na fizjologicznej, prawidłowej wysokości. I wtedy sporo funkcji działa jakby ” w tle”, niezauważalnie. Kiedy chce Ci się siku, a w najbliższej okolicy nie ma toalety – wytrzymasz aż do niej dotrzesz – bez problemu i o suchej bieliźnie. To samo z utrzymaniem kału czy gazów jelitowych – masz to pod kontrolą. I nawet nie wiesz, że masz tę kontrolę właśnie dzięki współpracy mięśni intymnych.
Ale, jeśli o nie odpowiednio nie zadbasz, nie zawsze będą tak silne i sprężyste. Zaczną wiotczeć, tracić masę i siłę. Nie dlatego, że coś się im stało, ale dlatego, że tak to już jest: mięśnie z wiekiem się zmieniają. Starzeją się razem z nami. Osłabione mięśnie dna miednicy przestają stanowić skuteczną podstawę dla narządów i narządy zaczynają się obniżać. Skutkiem tego obniżenia jest gorsza kontrola (lub jej całkowity brak) nad zwieraczami. I człowiek zaczyna gubić mocz, w krępujących momentach wyrywają mu się wiatry, podczas uwalniania gazów może ubrudzić bieliznę…
Nie czekaj!
To jeszcze nie wszystko (bo przy wiotkich mięśniach dna miednicy gorszy jest seks i trudniejszy poród), ale i tak wystarczy, by zdać sobie sprawę, że raczej wolisz tego uniknąć. I fajnie – bo jest sposób, który rzeczywiście powala na uniknięcie tych niemiłych „przygód”. Ten sposób to Metoda KRISTON® – przebadana metoda gimnastyki intymnej, o klinicznie potwierdzonej skuteczności. Metodę tę, doskonale znaną węgierskim lekarzom i zdobywającą coraz większą popularność na całym świecie, poleca się mężczyznom i kobietom jako profilaktykę przeciwko obniżaniu narządów miednicy, ale też jako metodę rehabilitacji, gdy do takiego obniżenia (i powiązanych z nim problemów) już doszło.
Pomyśl o gimnastyce intymnej już dziś. Nie czekaj, aż pojawią się jakieś problemy. W tej kwestii także zapobiegać jest lepiej niż leczyć. Nietrzymanie moczu, nietrzymanie kału czy wiatrów to stygmatyzujące dolegliwości. Lepiej się nigdy nie przekonać, jak czuje się człowiek nimi dotknięty.
Zajrzyj tutaj: Metoda KRISTON® – i poczytaj, co ta Metoda może zrobić dla Ciebie.
